Een rijke historie
De Oude Tijd
Hennep heeft door de geschiedenis heen in verscheidene samenlevingen een belangrijke rol gespeeld. Zo is bekend dat men 5000 jaar geleden in Siberië al hennep gebruikte als bron van voeding en textiel. In China werden bestanddelen van de plant al duizenden jaren gebruikt om er medicijnen van te maken. Uiteindelijk mocht de hennepplant op belangstelling rekenen op het Europese continent. Vanwege de veelzijdigheid van de plant, de krachtige vezels en het gemak waarmee de plant geteeld kon worden, won de plant snel aan populariteit.
De Gouden Eeuw
Het gebruik van hennep bereikte een grote piek in de 17e eeuw. In Nederland maakte de VOC, de eerste multinational ter wereld, grootschalig gebruik van hennep. Elk VOC-schip bevatte zo’n 50 tot 100 ton hennep. Dit werd gebruikt voor het fabriceren van sterke touwen (gemiddeld 21 kilometer per schip) en honderden vierkante meters canvas (zeil). Canvas is een bekend internationaal begrip dat is afgeleid van het Franse woord chanvre, dat cannabis betekent. Daarnaast was de hull van het schip gebreeuwd met hennepvezels en werd deze behandelt met hennepolie voor meer waterbestendigheid. Ook werd door veel mensen hennepkleding gedragen en werd er op grote schaal gebruik gemaakt van henneppapier, bijvoorbeeld door meesterschilders als Rembrandt en van Gogh.
De neergang
Aan de voortgaande doorontwikkeling van hennep kwam in 1937 abrupt een einde doordat de Verenigde Staten een verbod instelden op het telen van hennep. Dit verbod kwam voort uit een intensieve lobby van de petrochemische industrie, de houthandel en de handel in goedkoop textiel (katoen). Deze antilobby portretteerde hennep als demoraliserende drug die ze voor het gemak de ‘huurmoordenaar van de jeugd’ noemden. Meerdere landen volgden dit voorbeeld en verboden de plant, zo ook in Nederland waar hennep onder de Opiumwet werd geplaatst. In 1951 liet zelfs de Narcotic Control Board van de Verenigde Naties zich overhalen om hennep op de zwarte lijst te zetten. Als gevolg hiervan verdwenen de plantveredeling en doorontwikkeling van hennep naar de achtergrond, zowel voor de recent ontwikkelde en snel groeiende farmaceutische markt als wel de maakindustrie. Een veelzijdig landbouwgewas dat wereldwijd duizenden jaren van veel betekenis was geweest, raakte uit beeld.
Echter bleek hennep gedurende de Tweede Wereldoorlog onmisbaar en het verbod werd in meerdere landen tijdelijk opgeheven. De goedkope, sterke vezel was een welkome grondstof voor de oorlogsindustrie. Het werd onder andere gebruikt voor het maken van parachutes, legeruniformen en dek- en tentzeilen. De Amerikaanse overheid moedigde boeren zelfs aan om hennep te gaan verbouwen. Om dit te bevorderen werd de propagandafilm ‘Hemp for Victory’ geproduceerd. Meteen na de oorlog werd het verbouwen van hennep weer verboden om andere industrieën, net als voor de oorlog was gebeurd, te beschermen.
Nieuwe start
Sinds de jaren 1990 wordt hennep weer op verschillende plaatsen in Europa legaal verbouwd. In landen als Italië en Slovenië hebben groepen boeren zich verenigd om gezamenlijk hennep te gaan verbouwen en in het Verenigd Koninkrijk bestaat er zelfs een woonwijk met hennephuizen. Ook in de VS en Canada groeit de hennepmarkt enorm, daar focust men zich op met name medicinale toepassingen. In Oost-Europese landen en China zijn inmiddels weer grote hoeveelheden industriële hennep beschikbaar. Ook in Nederland is de markt sterk aan het groeien: in Nederland wordt jaarlijks ruim 15.000 ton hennep geproduceerd.
Nu op internationale schaal de zorgen voor ons milieu toenemen en het belang van het gebruik van natuurlijke grondstoffen toeneemt kan hennep een belangrijke rol in de transitie naar een meer circulaire economie gaan invullen. De krachtige natuurlijke hulpbron is breed toepasbaar, onttrekt CO2 aan de atmosfeer en is, net als duizenden jaren geleden, eenvoudig te produceren.
Dit is een voorbeeldtekst, om een indruk te geven
